9337 sayılı Kabahatler Kanunu 15. Madde, 3. Fıkra uyarınca: ‘Bir fiil hem kabahat hem de suç olarak tanımlanmış ise, sadece suçtan dolayı yaptırım uygulanabilir. Ancak, suçtan dolayı yaptırım uygulanamayan hallerde kabahat dolayısıyla yaptırım uygulanır.’
Bu durumda, kaçak yapı yapma/yaptırma fiili hem idari yaptırım hem de suç konusu olabileceğinden, Belediyelerin tercihinin suç duyurusunda bulunmak olduğu bellidir. Bu husus karşısında gerekenin güncellenen bilgilerle ivedilikle yapılması gerekmektedir.
Ceza soruşturması ve kovuşturması sonucu, çeşitli sebepler nedeniyle kovuşturma yapılmasına veyahut ceza verilmesine yer olmadığına karar verilmesi halinde de, Belediyelerin İdari Yaptırım olarak para cezası uygulayabileceği açıktır. Yani, suç duyurusu sonuçsuz kalsa bile Belediyenin aynı konuya ilişkin İdari Yaptırım uygulama haklı saklıdır. Ancak, böyle bir olasılık dahilinde, İdari Yaptırım kararının da İdari Yargı Mercileri önünde iptal davasına konu olmaması için, anılan Yapı Tatil Zaptının tanziminde belirli hususlara dikkat edilmesi zorunluluğu doğmaktadır. İncelenen Danıştay kararları uyarınca, içtihat halinde Yapı Tatil Zaptında bazı noktaların mutlak surette yer alması gerektiğine dikkat çekildiği görülmüştür. Sonradan mağduriyet yaşamamak adına, aşağıda bu hususlar maddeler halinde dikkatinize sunulacaktır:
1) Aykırılıkların resim, kroki ve yazı ile açıkça belirtilmesi gerekir. (Düzenlenen Yapı Tatil Zaptında resim ve kroki yer almamaktadır.)
2) Tutanağa yazılan ifadelerle ölçüm krokisinin uyumlu olması gerekir.
3) Yapının veya aykırılığın ayrıntılı bir şekilde fotoğrafının çekilmesi gerekir.
4) Yapı sahibinin kim olduğu NET bir şekilde tespit edilmelidir. Yapı sahibi ibaresinden, yapıyı mevzuata aykırı inşa eden kişi anlaşılır. Uygulamada belediyelerce, tapu kaydında malik olan kişilere ceza verilmekte ve yapıyı yapanın kim olduğu yönünde bir araştırma yapılmamaktadır. Bu husus direkt İdare Mahkemesi önünde iptal sebebi teşkil edecektir. Bu nedenle yapıyı mevzuata aykırı yapan/yaptıran kişinin fiilen tespiti oldukça önemlidir.
Tüm bu noktalar göz önüne alınarak hazırlanan Yapı Tatil Zaptı hukuka uygun olacağı için ileride sorun teşkil etmeyecektir. 01/02/2021
Av. Arda Girgin